Соёлын яам санаачлан хэрэгжүүлж, Монголын Урчуудын Эвлэл хамтран зохион байгуулж буй “Art week Ulaanbaatar 2024" хүрээнд уран бүтээлч С.Цацралын хоёр дах удаагийн “Веритас” бие даасан үзэсгэлэн 2024.04.26-05.10-ны хооронд Бий контемпорари арт галерейд үргэлжилнэ. Түүний энэ удаагийн үзэсгэлэнгийн куратораар урлаг судлаач Б.Учрал ажиллаж байна.
Тэрээр Монгол зураг нийгэмлэгийн гишүүн зураач, СУИС-ийн Дүрслэх урлагийн сургуулийг Монгол зургийн зураач мэргэжлээр төгссөн цагаасаа өөрийн өнгө аяс бүхий бүтээлүүдээрээ олон улсын болоод дотоодын олон үзэсгэлэнгүүдэд оролцсоор байна. Энэхүү үзэсгэлэнд нийт 40 гаруй бүтээл дэглэгдэн нийтийн хүртээл болж байна.
“Веритас” үзэсгэлэнгийн нэрийг тайлбарлахын тулд үгний гарлыг хөөн судлах хэрэгцээ үүснэ. Веритас бол Ромын домог зүйд үнэн гэсэн утгатай бөгөөд Веритас бол үнэний бурхан юм. Гэхдээ энэ удаа бид үнэний бурханы тухайд бус эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүсийн үнэн хайр хийгээд дурсамжийн талаар хэрхэн дүрсэлсэнийг түүний бүтээлээс харах болно.
Тэрээр Оп артын дүрсийн тоглолт ба дараалсан хөдөлгөөн, шугаман огтлолцолыг монгол зургийн зураасны татлага, орон зайн шилжилт, хавтгай таглалтын арга, дагнаасны уламжлалтай хослуулан өөрийн бүтээлийг туурвидаг нь дүрсийн мэдрэмж, мөн хэллэгийн илэрхийлэл гэж хэлж болохуйц. Агуулгын хувьд “ХҮН”-ийг бүтээлийнхээ гол дүр, дүрслэлийн нэг хэсэг болгосон нь хүйсийн тодорхойлолт гэхээсээ илүүтэй, оршихуйн мөн чанарын тухай юм.
Хайртай хүмүүсийн хоорондын зөрчил, өөрсдийн дотор орших хайрын дуу хоолойгоо сонсохоо мартсан энэ цагт үнэний тухай нэршлийг сонгосон нь бүр ч олзуурхууштай. Тиймийн учир эндээс бид эргэн тойрон дахь хүн хийгээд хүн хоорондын холбоо хамаарал, оюун санааны интерпретацийг ойлгох боломжтой.
Ерөөс “ХАЙР” гэх ойлголт бидний тархи, төсөөлөл, оршихуйд үл үзэгдэх зүйл хийгээд цаг хугацаа, цаг хугацааны тухай дурсамж, дурсамжаар үнэлэгдэх боломжгүй чин үнэн хийгээд мэдрэмжийн хүүрнэлийн илэрхийлэл юм.
Эцэст нь тэмдэглэн хэлэхэд “Бүх хүмүүс мөнх биш, та ч би ч бас адил мөнх бус” учраас “үнэн хүсэл” болоод “үнэн хайр” хоёрын завсрын талбар дахь мэдрэмжээ сублимацид оруулж, уран бүтээлчийн хэлэх гээд байгаа дурсамжийн тухай та нэгийг бодох буй за...
Урлаг судлаач Б.Учрал